Mộc hương là loại cây sống lâu năm, cây hương hình trụ tròn, hình giống xương khô, rễ cẩ rất to, đường kính có thể lên đến 5cm, vỏ cây bên ngoài màu nâu nhạt
1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÂY MỘC HƯƠNG
Cây mộc hương
Tên thường gọi: Cây mộc hương còn có tên gọi khác như: Ngũ Mộc hương (Đồ Kinh), Nam mộc hương (Bản Thảo Cương Mục), Tây mộc hương, Bắc mộc hương, Thổ mộc hương, Thanh mộc hương, Ngũ hương, Nhất căn thảo, Đại thông lục, Mộc hương thần (Hòa Hán Dược Khảo), Quảng Mộc hương, Vân mộc hương, Xuyên mộc hương, Ổi mộc hương (Đông Dược Học Thiết Yếu). – Tên khoa học: Saussurea lappa Clarke. – Họ khoa học: Họ Cúc (Compositae).
Tên khoa học: Saussurea lappa Clarke. – Họ khoa học: Họ Cúc (Compositae).
Họ khoa học: Họ Cúc (Compositae).
2.ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CÂY MỘC HƯƠNG
Mộc hương là loại cây thuốc chữa trị bệnh vô cùng hiệu quả
Phía gốc cây có lá hình 3 cạnh tròn, dài khoảng 12 – 30cm, rộng khoảng 6 – 15cm, cuống dài khoảng 20 – 30cm, có rìa ở cạnh lá. 2 mặt lá đều có lông, mặt dưới thường nhiều lông hơn phía trên
Trên thân cây cüng có lá hình 3 cạnh, càng lên phía trên lá sẽ càng nhỏ dần. Cuống lá cũng càng lên cao sẽ càng ngắn lại, phía trên cùng lá gần như không cuống hoặc có khi như ôm lấy thân cây.
Hoa có hình đầu, màu tím lam . Quả mộng hương bé, mầu nâu nhạt, hơi dẹt và cong,có những đốm mầu tím. Mùa hoa nở vào các tháng 7-9. Mùa quả tháng 8 – 10.
Mặt ngoài mộc hương có vằn nhẵn và rãnh dọc nhìn rất rõ rệt, đồng thời cũng có vết của rễ cạnh. Cành cây rất khó để bẻ gẫy, vết bẻ sẽ không phẳng. Chung quanh méo. Ở giữa có màu trắng tro hoặc mầu vàng. Còn phần khác mầu nâu tro, nâu tối, có tâm hình hoa cúc. Cả thân rễ có thể nhìn thấy điểm dầu mầu nâu phân tán. Có mùi thơm đặc biệt, vị đắng
Các 3 loại mộc hương
1.Vân Mộc Hương hoặc Quảng Mộc Hương
Tên khoa học: Saussurea lappa Clarke. Thuộc họ Cúc (Asteraceae). Cây thảo, lá cây phía gốc hình 3 cạnh tròn, mép có thể nguyên nguyên hoặc hơi lượn sóng, 2 mặt đều lá đều có lông, mặt dưới nhiều hơn. Lá phía dưới thân cüng có hình 3 cạnh, càng lên phía cao lá càng bé . Cụm hoa hình đầu, màu lam tím.\
Thổ Mộc Hương hoặc Hoàng Hoa Thái có tên khoa học là Inula helenium L. thuộc họ Cúc (Asteraceae). Cây thảo. Lá phía gốc rất to, lá phía thân cây nhỏ hơn, mọc so le với nhau. Cụm hoa của cây hình đầu, màu vàng
2.Thổ Mộc Hương hoặc Hoàng Hoa Thái
Tên khoa học: Inula helenium L. thuộc họ Cúc (Asteraceae). Cây thảo. Lá phía gốc to, lá phía thân nhỏ hơn, mọc so le. M p lá có răng cưa không đều. Cụm hoa hình đầu, màu vàng. Quả bế.
3. Xuyên Mộc Hương hoặc Thiết Bản Mộc Hương
Tên khoa học Jurinea aff souliei Franch. Thuộc họ Cúc (Asteraceae). Cây thảo. Mép lá chia thùy. Mặt trên có lông thưa, mặt dưới có lông nhung trắng. Cụm hoa hình đầu. Quả dẹt. Ngoài ra, trong nhân dân còn dùng với tên Mộc hương nam cây Aristolochia balansae Franch. Thuộc họ Mộc hương (Aristolochiaceae). Cây bụi, cành đen. Lá nhẵn hình trái xoan dài. Hoa màu đỏ. Quả nang. Có nơi còn gọi vỏ cây Tai Nghé (Hymenodictyon excelsum (Roxb) Wall var. veluttinum Pierre, họ Cà phê (Rubiaceae) là vỏ Rụt, cần chú ý tránh nhầm lẫn. Loại cây này cao 7-8m, lá rộng 8-13cm, 2 mặt lá đều có lông. Hoaậppp trung thành bông dài, quả nang.
3.CÔNG DỤNG CỦA CÂY MỘC HƯƠNG
Mộc hương được trồng nhiều ở Sapa, Tam Đảo..
Mộc hương có tác dụng chữa bệnh vô cùng hiệu quả như :
-Trị bụng đầy, bụng đau nê trệ do lạnh,
-Chữa chướng bụng đầy hơi, không muốn ăn uống
-Trị bụng đầy, táo bón, lỵ, ruột viêm cấp, bụng đau do khí trệ
-Trị đi lỵ mạn tính
-Chữa đau bụng tiêu chảy trẻ em do tích trệ thức ăn
-Trị lỵ cấp tính
-Trị viêm đại tràng mãn tính thể co thắt, rối loạn tiêu hóa kéo dài
-Trị viêm đại tràng mạn tính do amip co cơ tái phát cấp diễn
-Trị viêm loét dạ dày tá tràng
4.YÊU CẦU KỸ THUẬT KHI TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY MỘC HƯƠNG
Cây được mộc hương nhập trồng, cây thích nghi với một số vùng cao của nước ta như Sapa, Tam Đảo, Đà Lạt và vùng phụ cận
