Lát hoa là một loại cây công trình nổi tiếng bởi vẻ đẹp và những lợi ích mà nó mang lại. Ngày nay người ta trông Lát hoa nhiều tại các vùng đồi núi, tại các khu đô thị và công viên.
1. Nguồn gốc cây Lát hoa
– Tên thường gọi: Cây Lát Hoa
– Tên khoa học: Chukrasia tabularis
– Thuộc họ xoan Meliaceae
– Nguồn gốc xuất xứ: Châu Á
– Phân bổ ở Việt Nam: cả nước, đặc biệt là vùng đồi núi phía Bắc
2. Đặc điểm cây Lát hoa
▼ Đặc điểm hình thái
Đặc điểm hình thái cây Lát hoa
– Thân, tán và lá: cây Lát hoa có thân thẳng, trưởng thành có thể cao tới 30 m, đường kính thân lên tới cả 100 cm. Lá của cây Lát hoa là loại lá kép lông chim 1 lần chẵn. Lá dài 10-12 cm, rộng 5-6 cm, hình xoan hay mũi mác, đầu có mũi nhọn. Cuống dài 30 – 40 cm với 7 – 10 đôi lá chét mọc cách hoặc gần đối.
– Hoa, quả và hạt: Hoa có hình chùy ở đầu cành, mọc thẳng, về sau rủ dần xuống và có lông. Hoa của cây Lát hoa là lưỡng tính, màu vàng nhạt, đài có lông mịn ở mặt ngoài. Quả hình cầu hoặc hình bầu dục màu nâu hoặc xám đường kính 3,5 – 5cm. Mùa hoa từ tháng 4 đến tháng 5, mùa quả từ tháng 7 đến tháng 1 năm sau.
▼ Đặc điểm sinh lý, sinh thái
Đặc điểm sinh lý, sinh thái cây Lát hoa
Tốc độ sinh trưởng của Lát hoa tương đối nhanh (sinh trưởng nhanh tới 5 tuổi, từ tuổi thứ 6 trở đi sinh trưởng trung bình tới chậm). Cây ưa sáng nhưng giai đoạn non thì ưa bóng.
Cây ưa đất tơi xốp, ẩm, nhiều mùn, đặc biệt là đất rừng, nó mọc tốt trên đất Feralit phát triển trên đá mẹ Granit, đá vôi. Lát hoa thường mọc ở nơi có độ cao 300 – 800m so với mực nước biển và có lượng mưa 1.800 – 3.800 mm.
Lát hoa phân bố rộng rãi ở Bangladesh, Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia, Myanmar, Sri Lanka, Thái Lan, Việt Nam,… Ngoài ra nó cũng được nhân giống trồng ở nhiều nước khác như Cameroon, Costa Rica, Nigeria,…
3. Những lợi ích của cây Lát hoa
Gỗ của cây Lát hoa rất được ưa chuộng trên thị trường
– Lát hoa là loại cây phủ xanh đất trống đồi trọc, chống xói mòn đất rất tốt. Nó còn có tác dụng bảo vệ môi trường sinh thái và cải tạo cảnh quan môi trường
– Lát Hoa trồng để lấy gỗ, nhựa cây, lá cây
+ Gỗ của cây Lát hoa đẹp nên rất được ưa chuộng, thường được dùng đóng đồ trang trí nội thất, đồ dùng gia dụng và cả đồ mộc mỹ nghệ
+ Nhựa cây có thể dùng pha trộn với nhiều loại nhựa khác để sử dụng
+ Hoa được nghiên cứu làm chất màu thực phẩm
+ Lá non và vỏ thân được sử dụng để nhuộm sợi vải và dùng cả trong y học (như làm các loại thuốc)
– Lát Hoa trồng chắn bão: Lát hoa có bạnh khá lớn nên chịu được gió bão tốt, thích hợp với những địa phương thường xuyên có bão, nhất là khu vực miền Trung.
– Lát Hoa trồng để cải tạo cảnh quan: đây là loại cây đẹp thích hợp trồng ở vỉa hè rộng hoặc trồng trong công viên, khu đô thì hay khuôn viên rộng rãi
4. Hướng dẫn chăm sóc cây Lát hoa con
Cách chăm sóc cây Lát hoa con
▼ Cách tưới nước đúng
– Tưới nước giữ độ ẩm đất sau khi gieo trồng cây và khi cây con đang phát triển, không được để cây thiếu nước
– Khi Lát hoa mọc, dỡ bỏ rơm rạ phủ trên mặt luống xuống và che bóng cho cây. Tưới nước liên tục trong 20 ngày đầu khi cây con lên, sau đó chỉ tưới khi đất khô
– Ở giai đoạn sau thì tùy theo thời tiết mà điều tiết lịch tưới cho phù hợp, khoảng 10 – 15 ngày thì tưới 1 lần
– Trước khi Lát hoa xuất vườn khoảng từ 1 – 2 tháng tuyệt đối không được bón thúc, hạn chế tưới nước hãm cây.
▼ Cách cấy dặm
Sau khi cấy cây từ 5 – 10 ngày nếu có cây nào chết thì cần tiến hành cấy dặm ngay.
▼ Nhổ cỏ phá váng
– Đảm bảo cỏ sạch trên mặt luống. Thời gian đầu cứ khoảng 10 – 15 ngày thì làm cỏ với kết hợp phá váng 1 lần
– Sử dụng que vót nhọn xới nhẹ phá lớp váng tạo trên mặt bầu cây con, nhẹ tay và cẩn thận để không làm hư tổn đến bộ rễ của cây
▼ Che bóng
– Như đã trình bày ở trên, khi còn nhỏ Lát hoa ưa bóng nên cần tiến hành che bóng để cây phát triển nhanh
– Giai đoạn đầu thì độ che bóng là 30%, sau đó dỡ bỏ dần giàn che ra
– Trước khi xuất vườn khoảng 1 – 2 tháng thì cần dỡ bỏ hoàn toàn giàn che
▼ Bón thúc
– Sau khoảng 15 – 20 ngày thì bón thúc 1 lần. Tác dụng của bón thúc là thúc đẩy sinh trưởng của cây con nếu nó sinh trưởng kém nhất là ở các thời điểm cây 120 ngày, 180 ngày, 240 ngày
– Nên dùng loại phân hỗn hợp Đạm Amôn – Supe lân và Cloruakali tưới thúc với tỷ lệ 3N:6P:1K với liều lượng là 2kg bón cho 1000 bầu chia làm 6 lần
– Không tưới thúc cho cây vào những ngày nắng gắt và vào lúc buổi trưa nắng. Thời điểm thích hợp nhất để bón là vào những ngày râm mát hoặc mưa phùn