1/ Tên thường gọi và nguồn gốc
- Tên gọi: Cây Hoa Ban
- Tên khác: Hoa Móng Bò
- Tên khoa học: Bauhinia Variegata L.
- Họ: Vang (CAESALPINIACEAE).
- Nguồn gốc: Là một loại cây cảnh được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, cây có hoa tỏa mùi thơm. Tuy nhiên, tại một số khu vực thì nó lại là một loài xâm hại do hợp thủy thổ và thích nghi với môi trường sống mới. Tại Việt Nam, nó sinh trưởng chủ yếu ở khu vực tây bắc Bắc Bộ.
2/ Đặc điểm hình thái của cây Hoa Ban
- Hoa Ban thuộc loại thân gỗ cao từ 5- 15m. Thân cây có vỏ màu nâu, đường kính nhỏ không lớn nhiều nhánh nhỏ đâm ra từ thân cây.
- Lá Hoa Ban nhỏ, mọc sole nhau. Khi còn nhỏ lá có lớp lông mịn.
- Hoa Ban có nhiều màu khác nhau như: trắng, đỏ tím,… hoa có mùi thơm rất dễ chịu. Tạo cảm giác cho người ngửi cảm giác thoải mái và dễ chịu. Hoa Ban thu hút rất nhiều côn trùng ong, bướm do mùi hoa thơm, mật hoa ngọt,… Hoa Ban nở rộ nhất vào tầm tháng 5, tuy nhiên do lá rụng trước khi hoa nở nên khi ra hoa ta thấy cây chỉ có hoa mà không có nhiều hay không có lá.
- Quả Hoa Ban dẹp, nhẵn. Khi Hoa Ban mọc hết vòng đời của nó, hoa rụng xuống và ra quả ban. Quả ban cho hạt để có thể có thể nhân giống.
3/ Công dụng của Hoa Ban
- Cây Hoa Ban là một loài cây đẹp của vùng đất Tây Bắc nên du lịch thường đến mùa hoa ở các vùng Tây Bắc rất phát triển. Mang lại lợi nhuận kinh tế cho vùng đất này vào thời điểm tháng 5. Vì tháng 5 là mùa Hoa Ban nở rộ, to và đẹp nhất.
- Khi cây Hoa Ban được mang xuống vùng đồng bằng trồng ở trong quy hoạch đô thị, cây được sử dụng làm đẹp không gian do có hoa đẹp bên cạnh đó Hoa Ban còn là cây cho bóng mát do tán lá nhiều và rộng. Cây hay được sử dụng trong thiết kế sân vườn, tại các khu biệt thự, cạnh đường đi,… Bên cạnh đó nhờ mùi hương của Hoa Ban mà cây cũng được sử dụng nhiều để làm cây cảnh, cây hoa thơm cho nơi trồng.
- Bên cạnh yếu tố thẩm mĩ, cây còn được những người dân Tây Bắc sử dụng vào những món ăn của họ, trở thành đặc sản chỉ khi đến với vùng Tây Bắc này chúng ta mới được thưởng thức. Người dân ở đây họ thường lấy hoa và búp để xào, làm gỏi, nộm, nấu canh,…
- Cây còn được sử dụng để trị bệnh kiết lỵ, giun sán và đau bụng đi ngoài; sắc nước rễ trị đầy hơi, trị nọc rắn cắn, trướng bụng. Gỗ cây ban dùng đóng đồ nội thất bền đẹp. Hoa Ban còn là vị thuốc quý chữa trị viêm họng, ho khan hiệu quả.
4/ Yêu cầu kĩ thuật và chăm sóc cây Hoa Ban
Tưới nước:
Cây không cần tưới nước quá nhiều. Tưới từ 2-3 lần một tuần là đảm bảo cho cây được phát triển khỏe mạnh. Vì cây sống ở vùng đồi núi có khả năng chịu được những khắc nghiệt cao nên chế độ chăm sóc cây không quá cầu kì cây vẫn phát triển và sức sống mãnh liệt.
Đất trồng:
Cây không yêu cầu cao về đất, có thể sống trên đất sỏi, tuy nhiên ta nên chọn những loại đất tơi xốp, bổ sung dinh dưỡng để cho cây phát triển nhanh và hấp thụ được những dinh dưỡng cây sẽ ra hoa và lá nhiều hơn.
Nhân giống:
Phương pháp thường được sử dụng để nhân giống là gieo hạt và giâm cành. Do cây dễ chăm và trồng nên thường sử dụng gieo hạt cho cây lớn. Cây nên được trồng vào mùa xuân, đây là thời điểm cây dễ mọc chồi non mà không cần chăm sóc nhiều cây vẫn lớn rất nhanh.
