Cây Bụt mọc của Bắc Mỹ (Tây Nam Mỹ và Mêhicô) được nhập vào trồng làm cảnh ở nước ta, tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÂY BỤT MỌC
Cây bụt mọc
Tên khác:
Tên khoa học Taxodium distichum
Thuộc họ: Hoàng Đàn, thuộc chi Bụt mọc (Taxodium)
2.ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CÂY BỤT MỌC
Cây bụt mọc ở đầm lầy
Taxodium ascendens – Bụt mọc ao
Cây Bụt mọc ao là loài cây sinh sống trong khu vực cùng với bụt mọc, nhưng chỉ có ở khu vực đồng bằng ven biển phía đông nam, từ miền Bắc Carolina tới Louisiana. Cây xuất hiện trong các sông nước đen chảy chậm, ao hồ và đầm lầy mà không có các trầm tích ngập lụt giàu phù sa.
Taxodium distichum – Bụt mọc
Là loài phổ biến nhất trong chi là bụt mọc, nó sinh sống chủ yếu ở đông nam Hoa Kỳ, từ Delaware tới Texas và trong đất liền tới sông Mississippi và miền nam Indiana. Loài này chủ yếu sinh sống dọc theo các con sông với đất giàu phù sa do ngập lụt.
Taxodium mucronatum – Bụt mọc Montezuma
Bụt mọc Montezuma xuất hiện từ khu vực Rio Grande về phía nam tới các cao nguyên ở miền nam Mexico, và khác với hai loài nói trên ở chỗ nó là thường xanh.
Các cây bụt mọc trong loài này mọc ven sông (sinh sống ven hai bờ sông suối), chứ không phải các đầm lầy như bụt mọc và bụt mọc ao.
Các loài bụt mọc luôn được đánh giá cao vì gỗ của chúng, trong đó phần gỗ lõi của cây bụt mọc có khả năng chống chịu mối mọt lớn, đáng chú ý với ngoại lệ là một loài nấm ký sinh (Stereum taxodii), làm cho một số cây bị thương tổn lớn trở thành rỗng ruột và từ đó không cung cấp gỗ có giá trị.
Vỏ thân cây bụt mọc được nghiền vụn của chúng được dùng làm lớp phủ bổi trong nông nghiệp, mặc dù tốc độ thu hoạch hiện tại của sản phẩm này là không thể xác nhận được và gây ra các tổn thất môi trường đáng kể, đặc biệt là tại khu vực miền nam Hoa Kỳ, nơi mà các ranh giới đốn hạ không được tuân thủ chặt chẽ
Gỗ bụt mọc đã được sử dụng rất nhiều trong thời gian trước đây tại đông nam Hoa Kỳ để làm ván ốp
Thân: Thân cây gỗ lớn có thể cao tới 50m, lá rụng cùng với cành. Cành xòe rộng, tán có hình trụ tròn. Vỏ cây rạn nứt theo chiều dọc và có màu nâu nhạt.
Rễ: Rễ sinh nổi rõ trên mặt đất.
Lá: Lá mọc so le với nhau xếp thành hai dãy nằm trên cùng một mặt phẳng, lá có hình dải. Còn lá bắc thì không rõ.
Nón Quả ( Conus Taxodii): Nón mọc đơn tính cùng gốc, nón đực hình thành cụm thùy ở đầu cành rủ xuống và làm nhiệm vụ phát tán phấn hoa vào đầu mùa xuân. Nón cái thì mọc riêng lẻ ở đầu những cành có tuổi khoảng 2 năm. Nón quả có hình cầu, hình trứng đường kính từ 2 – 3.5 cm, , vẩy của nón quả có hình khiên, khi già sẽ hóa gỗ, vảy nón quả dày. Với mỗi nón gồm từ 10 – 25 vảy. Mỗi vảy mang theo hai hạt dẹp có hình 3 cạnh và có 3 cánh dày.
3.CÔNG DỤNG CỦA CÂY BỤT MỌC
Học sinh tham quan cây bụt mọc
Vỏ và thân cây bụt mọc được nghiền vụn có tác dụng làm lớp phủ bồi trong nông nghiệp. Tốc độ thu hoạch của loại sản phẩm này hiện không xác nhận được và gây ra một số tổn thất môi trường đáng kể, đặc biệt ở khu vực miền nam Hoa Kỳ nơi các ranh giới đốn hạ cây mà chưa có quy định tuân thủ chặt chẽ.
Trước đây gỗ bụt mọc cũng được sử dụng nhiều để làm ván ốp.
– Nón quả có tính lợi tiểu có thể sử dụng để trị bệnh thấp khớp
4.YÊU CẦU KỸ THUẬT KHI TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY BỤT MỌC
Cây được nhân giống bằng hạt. Tại một số nước cây còn được trồng làm cây cảnh đẹp trong chậu.
