Theo Đông y, lá cây dâm bụt vị nhạt, nhớt, tính bình, se có tác dụng làm dịu, an thần, tẩy nhẹ, nhuận tràng, chữa viêm niêm mạc dạ dày, ruột, đại tiện ra máu, kiết lỵ, mụn nhọt, ghẻ lở, mộng tinh, đới hạ.
1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÂY DÂM BỤT
-Tên cây: Dâm Bụt
-Tên gọi khác: râm bụt, bông bụp, bông lồng đèn, mộc cận, chu cận, đại hồng hoa, phù tang, phật tang
-Tên khoa học: Hibiscus rosa-sinensis
-Họ thực vật: Bông hoặc Cẩm quỳ (Malvaceae)
2.ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CÂY DÂM BỤT
Hình ảnh cây trồng tại dự án của Vingarden
+ Cây thuộc thân bụi nhỏ, chịu nắng rất tốt, phát triển trung bình và sống lâu năm, một bụi có nhiều thân nhánh, cao từ 1,5m-2m độ cao có thể khống chế tùy mục đích sử dụng, trồng chủ yếu làm cảnh quan, làm hàng rạo, dọc lối đi, một số còn sử dụng như một dược thảo chữa bệnh.
+ Lá cây to, thuộc lá đơn, có cuốn dài mọc từ thân, lá dày đặt, lá có dạng hình bầu dục, phình to ở giữa và nhọn ở đầu, lá dài khoảng 5-6cm rộng khoảng 4-5cm, ở viền hai bên có răng cưa, trên lá có gân dạng hình chân chim, lá xanh quanh năm, khi vò nát lá có chất nhày dính.
+ Thân thẳng được, nhỏ và hơi yếu, một bụi có nhiều thân, mọc từ gốc lên, bên ngoài thân có vỏ màu xanh, khi chúng phát triển mạnh thì các thân sẽ nương tựa vào nhau, vì thân chúng yếu ớt dễ ngã.
Những bông hoa màu hồng và đỏ đan xen làm nên vẻ đẹp vô cùng rực rỡ
+ Cây có hoa rất to và nhiều màu, thường thường hoa có màu đỏ, trắng hồng và vàng, gần đây có một số giống lai mới nên hình dạng hoa mỗi loại mỗi khác, nhưng thường có hai loại, cánh đơn và cánh kép, mọc đơn độc, đều, lưỡng tính, màu đỏ.
Tiểu đài 6-10cm. Đài gồm 3 lá đài, màu lục dính vào nhau. Tràng 5, rời nhau, phiến rộng, mỏng hẹp. Bộ nhị đơn thể gồm nhiều nhị dính liền nhau bởi chỉ nhị thành một ống dài mang những bao phấn chỉ cómột ổ phấn, 5 lá noãn dính nhau thành một bầu thượng 5 ô, mỗi ô chứa hai dây hoãn theokiểu noãn trưng trụ. Vòi dài nằm trong ống nhị, đầu nhụy có 5 núm.
+ Quả cây thuộc quả nang.
3.CÔNG DỤNG CỦA CÂY DÂM BỤT
Cây dâm bụt
Tại một số vùng của Ấn Độ, hoa dâm bụt được dùng để đánh giày, cũng như được dùng trong thờ phụng thần Devi.
Hoa của cây dâm bụt vị ngọt, tính bình có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu thũng, sát trùng, giúp chữa kinh nguyệt không đều, khó ngủ, hồi hộp và bệnh đái đỏ.
Vỏ của rễ dâm bụt vị ngọt, tính bình, tác dụng điều kinh, chống ho tiêu viêm, viêm đường tiết niệu, viêm kết mạc, viêm khí quản, viêm cổ tử cung, bạch đới, kinh nguyệt không đều, mất kinh.
Ở nước ta, lá và hoa dâm bụt được giã nhỏ trộn với muối đắp trên mụn nhọt đang mưng mủ. Ngoài ra, vỏ rễ dâm bụt còn có tác dụng để chữa xích, bạch lỵ, bạch đới khí.
Loài râm bụt là cây cảnh rất được yêu thích tại Việt nam được trồng nhiều tại các khu vực ven biển do cây có biên độ sinh thái rất lớn, cây có khả năng chịu đựng được các điều kiện khí hậu khắc nghiệt rất cao: nắng nóng, mưa bão, đát cát…
Ở Trung Quốc, vỏ rễ cây dâm bụt dùng làm thuốc điều kinh và tẩy máu.
Ở Malaysia, cây dâm bụt pha nước uống để thông tiểu tiện đồng thời chữa mẩn ngứa.
4.YÊU CẦU KỸ THUẬT KHI TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY DÂM BỤT
Cây bonsai dâm bụt
Ánh sáng: ưa những nơi có nhiều ánh sáng, không ưa những nơi âm u. Lượng ánh sáng không đủ sẽ làm nụ hoa dễ rụng, bông hoa trở nên nhỏ, màu sắc nhợt nhạt, ảnh hưởng nghiêm trọng tới giá trị thẩm mỹ của hoa. Mùa đông phải chuyển cây vào trong phòng, mùa hè phải che nắng, nếu không ánh nắng gay gắt sẽ dễ làm cháy thân cây.
– Nhiệt độ: thích nghi với khí hậu ấm áp, không chịu được rét. Ưa thoáng gió. Sau tháng 10 tốt nhất nên chuyển cây vào trong phòng, duy trì nhiệt độ từ 15-28°C.
– Nước: ưa những nơi ẩm ướt, không chịu được khô. Thông thường mỗi ngày nên tưới nước một lần. Vào những ngày nóng nực nên tưới nước vào buổi sáng và tối, 2 lần/ ngày, thường xuyên tăng độ ẩm cho đất trồng và lá. Về mùa đông nên giảm lượng nước tưới. Vào mùa mưa phải chú ý kịp thời thoát nước cho cây, nếu không sẽ bị thối rễ.
– Đất: có khả năng thích nghi với nhiều loại đất. Những vùng đất giàu chất hữu cơ, có tính acid là nơi có điều kiện tốt nhất cho sự sinh trưởng của cây. Có thể dùng 4 phần đất trộn khô với một phần phân là có một hỗn hợp đất màu mỡ.
– Phân bón: dâm bụt nở hoa quanh năm, không yêu cầu quá cao về phân bón nhưng cũng nên bổ sung kịp thời chất dinh dưỡng cho cây. Khi vun trồng cần bón phân kịp thời, thời kỳ sinh trưởng mỗi tháng bón 1-2 lần, thời kỳ ra hoa bón thêm phân kali 2 – 3 lần. Phân hữu cơ rất phù hợp cho cây.
