Cây lim xanh à một loài thực vật thuộc phân họ Vang ( Caesalpinioideae ) trong họ Đậu ( Fabaceae, hoặc Leguminosae, hoặc Fabaceae sensu lato). Cây lim xanh là một trong bốn loài cây gỗ tứ thiết của Việt Nam là : đinh, lim, sến, táu.
TÊN GỌI VÀ NGUỒN GỐC CỦA LIM XANH
Cây lim xanh
Lim xanh (tên khoa học Erythrophloeum fordii)
ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CÂY LIM XANH
+Cây Lim là cây gỗ lớn, cao trên 30m. Thân thẳng, tròn, gốc có bạnh nhỏ, vỏ màu nâu có nhiều nốt sần màu nâu nhạt sau bong mảng hoặc vẩy lớn, lớp vỏ trong màu nâu đỏ. Nếu cây lim xanh mọc lẻ thường phân cành thấp, cành non màu xanh lục.
+Lá kép lông chim mọc cách 2 lần, có 3-4 đôi cuống cấp 2. Hoa tự hình chùm kép và là hoa lưỡng tính gần đều. Quả đậu hình trái xoan thuôn. Hạt dẹt màu nâu đen, xếp lợp lên nhau, vỏ hạt cứng, dây rốn dày và to gần bằng hạt.
+Lim xanh cây gỗ lớn, thân thẳng, tròn, gốc có bạnh nhỏ, vỏ màu nâu, cành non mầu xanh lục là thực vật rừng thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, rất hiếm và cần được bảo tồn.
+Lá kép lông chim 2 lần với 3-5 đôi cuống thứ cấp và mỗi cuống mang 9-15 lá chét hình trái xoan, đầu nhọn, gốc tròn.
+Hoa của cây tự kép hình bông, dài 20-30cm, hoa nhỏ, màu trắng xanh.
+Quả thuon dài 20cm, rộng 3-4cm, và có từ 6 đến 14 hạt. Hạt của cây dẹt màu nâu đen, xếp lên nhau, có lớp vỏ chất sừng và cứng, bảo vệ chắc nên tồn tại lâu trong đất, dễ bảo quản.
CÔNG DỤNG CỦA CÂY LIM XANH
Lim xanh là một loại cây quý hiếm
+Lim xanh dùng lấy gỗ, cho bóng mát, đồng thời theo nghiên cứu khoa học, vỏ chứa nhiều chất chát dùng để nhuộm.
+ Là một trong những loại cây công trình, được trồng nhiều lấy gỗ, trồng làm cảnh, trồng lấy bóng mát
+Tán lá rậm, rễ ăn sâu nên dùng để trồng rừng phòng hộ đầu nguồn, chắn gió, chống xói mòn rất tốt
YÊU CẦU KỸ THUẬT KHI TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY LIM XANH
1.Cách trồng Lim xanh
Có 2 cách trồng cây lim xanh là gieo hạt và trồng cây con
Lim xanh có thể trồng theo các phương thức và phương pháp trồng sau:
– Trồng bằng cây con có bầu hoặc gieo hạt thẳng.
– Trồng thuần loài hoặc hỗn giao theo rạch với Trám trắng, Quế, Hồi,… trên đất trảng cỏ, cây bụi rải rác.
– Trồng bổ sung theo đám hoặc theo rạch với cây bản địa lá rộng khác.
Người ta trồng Lim xanh vào vụ xuân (tháng 2-4) hoặc hè thu (tháng 5-7).
Trồng thuần loài hoặc hỗn giao với các loại cây bản địa khác: 555 cây/ha, cự ly 3x6m.
Cây được trồng bổ sung theo đám hoặc theo rạch với cây bản địa lá rộng khác: 330 cây/ha, cự ly 10x3m theo rạch hoặc cự ly 2x2m đến 3x3m theo đám.
Nơi đất rừng nghèo, cây bụi, phát rạch trồng rộng 2-3m, băng chừa rộng 5-10m. Dọn sạch thực bì, gốc chặt không để cao quá 10cm. Giữ lại cây tái sinh mục đích trên rạch.
Xử lý thực bì trước khi trồng 2-3 tháng.
Đào hố 40x40x40cm, bố trí hố giữa 2 rạch theo nanh sấu. Hoàn thành đào hố trước khi trồng 1 tháng.
Lấp hố trước khi trồng ít nhất 10-15 ngày. Trồng cây vào ngày có mưa nhỏ hoặc râm mát, lấp đất hố theo hình mai rùa, loại bỏ đá, cỏ lẫn trong đất.
Nếu trồng bằng hạt thẳng, mỗi hố gieo 3-4 hạt, lấp đất dày 1-1,5cm. Nếu trồng bằng cây con, giữ lại cây che bóng trong băng chừa đảm bảo độ tàn che 50% ánh sáng.
2. Cách chăm sóc
Phát dây leo, cỏ dại xâm lấn nhưng không để lim xanh bị phơi trống, chỉ loại bỏ những cây che cớm hoặc chèn lấn. Giữ lại thảm cây bụi, làm cây hỗ trợ, giữ ẩm, chống nắng nóng. Chăm sóc 3 năm.
Năm thứ nhất chăm sóc 2 lần vào giữa và cuối mùa mưa. Trồng dặm cây chết, cắt bỏ dây leo, cây chèn ép, xới đất, làm cỏ kết hợp vun quanh gốc cây rộng 0,6-0,8m.
Năm thứ hai chăm sóc 2 lần vào thời điểm và nội dung như năm thứ nhất, ngoài ra cần chăm sóc cả những cây tái sinh mục đích.
Năm thứ ba, thời điểm như năm 1 và 2. Nội dung chăm sóc gồm phát dây leo, mở tán cho lim xanh và cây tái sinh mục đích bị chèn ép, xới đất quanh gốc cây rộng 0,6-0,8m và vun gốc cây.
